Często sportowcy chcąc wspomóc zdrowie stawów sięgają po dostępne na rynku preparaty kolagenowe, jednocześnie zapominając o wsparciu endogennej syntezy kolagenu w organizmie. Jednym z niezbędnych składników do jego naturalnej produkcji jest witamina C. W tym wpisie omówię, jak witamina C może wspomóc syntezę kolagenu oraz dlaczego każdy sportowiec powinien sięgać po suplementację witaminą C.

Dlaczego witamina C jest niezbędna do produkcji kolagenu?

Witamina C (kwas askorbinowy) jest najbardziej popularnym antyoksydantem, powszechnie znanym z regulacji pracy układu odpornościowego i zalecanym w skracaniu czasu przeziębienia i infekcji. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę, że to biosynteza kolagenu jest jedną z najważniejszych funkcji biologicznych witaminy C w organizmie człowieka.

Kolagen to białko budulcowe występujące w skórze, zębach, kościach, tkance łącznej, ścięgnach chrząstce i rogówce oka. Stanowi rusztowanie dla całego organizmu, a jego odpowiedni poziom wpływa pozytywnie na regenerację ścięgien, mięśni, więzadeł oraz chrząstkę stawową. Może zapobiegać urazom oraz przeciążeniom i zwyrodnieniom stawów, na które szczególnie są narażeni sportowcy i osoby starsze.

Rola, jaką pełni witamina C (kwas askorbinowy) w biosyntezie kolagenu, polega na jego uczestnictwie w hydroksylacji proliny i lizyny do ich aktywnych form- hydroksyproliny oraz hydroksylizyny. Działanie to wynika z tego, że kwas askorbinowy dostarcza elektrony enzymom uczestniczącym w procesie hydroksylacji, co skutkuje przekształceniem się prokolagenu w bioaktywny kolagen.

Mówiąc w skrócie, witamina C jest składnikiem niezbędnym do aktywacji enzymów, które uruchamiają proces przemiany kolagenu do jego aktywnej formy. Bez udziału witaminy C nie ma możliwości, aby kolagen został przekształcony w bioaktywną formę i spełnił wszystkie przedstawione powyżej, pozytywne działanie.

Kwestią oczywistą jest, że aby organizm mógł syntezować kolagen to po pierwsze, konieczna jest podaż aminokwasów, z których powstaje oraz witamina C. Jeśli zabraknie któregoś z tych elementów, naturalna produkcja kolagenu będzie nieefektywna.

Jakie korzyści odniesie sportowiec przez suplementację witaminy C?

Suplementacja witaminy C (samodzielnie lub w połączeniu z innymi preparatami) zwiększa syntezę kolagenu, co rzutuje na procesy regeneracji i dyspozycję sportową.

Kolejną zaletą witaminy C jest działanie silnie antyoksydacyjne. Zwiększony stres oksydacyjny podczas

wiczeń powoduje produkcję wolnych rodników, co prowadzi do uszkodzeń mięśni, zmęczenia i pogorszenia wydajności.

Podkreślić należy, że organizm człowieka, nie może samodzielnie wytwarzać witaminy C, więc jedynym jej źródłem pozostaje dostarczenie substancji wraz  z pożywieniem.

Zatem odpowiedni poziom witaminy C wspiera niezwykle ważne dla każdego sportowca procesy, takie jak: naturalna produkcja kolagenu, regeneracja oraz pracę układu immunologicznego. Z uwagi na fakt, że sportowcy mają wyższe zapotrzebowanie na substancje odżywcze, niż nieaktywna grupa populacji, dostarczenie odpowiednich ilości witaminy C z pożywieniem może być trudne. Dlatego zaleca się uzupełnienie diety przez włączenie suplementacji witaminy C.

Jaką formę witaminy C wybrać?

Kiedy już jesteśmy świadomi roli witaminy C we wspieraniu kondycji sportowej, stajemy przed kolejnym wyzwaniem, jakim jest zakup odpowiedniego preparatu, gdyż od tego, jaką formę suplementu wybierzemy, zależy, ile wykorzysta nasz organizm.

Pamiętajmy, że nie każdy suplement w taki sam sposób wpłynie na pozom witaminy C  w naszym organizmie. Na rynku mamy dostępne różne formy witaminy C, które charakteryzują się innym stopniem wchłanialności.

Liposomalna witamina C jest najwłaściwsza, ponieważ wykazuje najwyższy stopień absorpcji, co pozwala na osiągnięcie wystarczająco wysokich stężeń w surowicy krwi. Fakt ten potwierdza, iż liposomalna forma witaminy C jest szeroko wykorzystywana w terapiach przeciwnowotworowych. Forma liposomalna cechuje się znacznie wyższym poziomem wchłaniania od pozostałych form suplementów, a co za tym idzie, jej efektywność też jest większa.

Podsumowanie.

Chcąc wspomóc parametry zdrowotne, takie jak synteza kolagenu w organizmie powinniśmy w pierwszej kolejności skupić się nad maksymalizacją naturalnych możliwości organizmu. Niedobór witaminy C wiąże się głównie ze spadkiem syntezy biologicznie aktywnego kolagenu oraz zmniejszoną hydroksylacją reszt proliny i lizyny, utrudniając proces naprawy ścięgien. Śmiało, można powiedzie

, że witamina C jest elementem niezbędnym do zachowania zdrowia oraz budowania formy sportowej.

Bibliografia.

Janda, K., Kasprzak, M., & Wolska, J. (2015). Witamina C–budowa, właściwości, funkcje i występowanie. Pom. J. Life Sci, 61(4), 419-425.
Kilian-Pięta, E. Witamina C jako niezbędny składnik dla skóry człowieka oraz czynniki determinujące jej wchłanianie.
Langner, M. (2022). Planowanie wspomagania terapii przeciwnowotworowej przez suplementację witaminą C w oparciu o nowy model jej homeostazy w komórce. Lek w Polsce, 378(11), 31-40.